Natuurarts Stef Mintiens over “gezonde voedingsmythes” en zogenaamde deskundigen.

Deskundigendiarree.

Zijn jullie ook het noorden kwijt? En daarbovenop ook nog alle andere windrichtingen? Voor mensen die hun mening baseren op het al dan niet “geloven” of “vertrouwen” van een welbepaalde bron zijn het geen gemakkelijke tijden.

Enkele maanden geleden las ik een krantenartikel: “Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat biologische voeding niet beter is dan gewone voeding.” Exact één week later, zelfde krant en zelfs dezelfde redactrice: “Er is in onderzoek duidelijk aangetoond dat biologische voeding veel gezonder is dan gewone voeding.” Ja, hallo?! 

Een aantal jaren geleden deed ik, zoals het iedere goede Belg betaamd, verbouwingswerken aan mijn huis. En zoals het past kwam er ook een conflict met een aannemer. De zaak kwam voor de rechtbank en er werd een “deskundige” aangesteld, die enkele maanden later kwam opdraven met een “Deskundig rapport”, zo stond er in dikke vette letters op de voorpagina.

Hierbij de vraag om opmerkingen op dit “deskundig rapport” te formuleren. Mijn eerste opmerking was dat een rapport gemaakt door een “deskundige” een “deskundigENrapport” hoorde te heten en niet noodzakelijk ook een “deskundig rapport” was, zoals bleek uit zijn tekst.

Die opmerking had ik natuurlijk beter niet gemaakt, want hoewel de aannemer in kwestie mijn huis ei zo na had laten instorten werd de inhoud van het rapport lichtjes aangepast en kreeg ik van de rechtbank ongelijk in de zaak. 

Zelfuitgeroepen deskundigen, zo blijkt, zijn niet altijd even deskundig en hebben lange tenen… (of ik heb een te grote mond, dat kan ook ;-))

Hélène speelde me een VTM reportage door waarin men even snel, in een minuutje of twee, komaf wou maken met 10 belangrijke “gezonde voedingsmythes”. De mini reportage kreeg de titel: “Geloof jij in deze voedselmythes?”.

Deskundige van dienst: Patrick Mullie. De man heeft blijkbaar goede connecties bij zowel de VRT als VTM, want enkele maanden geleden vonden we hem nog groene, oranje en rode stickertjes plakkend in de kantine van de VRT. 

“Het verkeerslichtsysteem” zo leerden we, ging het de consument makkelijker maken om te kiezen wat goed, minder goed en slecht was uit het assortiment voedingswaren dat werd aangeboden.

Goed of slecht volgens wie? Goed of slecht voor wie? Goed of slecht volgens welke criteria?

Deze vragen bleven onbeantwoord. Er moest immers langdurig fotogeniek in beeld gebracht worden hoe de stickers werden geplakt en nadien natuurlijk een interview met de nietsvermoedende kantinebezoeker die vond dat hij toch wel goed geholpen was door dit ingenieuze systeem.

Maar voor enige diepgaande, gefundeerde duiding was er geen tijd. Het was gewoon “goed of slecht volgens de deskundige.”

Er werd bijvoorbeeld niet uitgelegd waarom frisdrank met aspartaam in dezer een Groene sticker kreeg, terwijl ondertussen voor mensen die de studies hierover wél lezen lang is duidelijk gemaakt hoe ongezond dat spul wel is.

Een tijd nadien zagen we weer een andere professor opdraven in een TV reportage. Ik ben ’s mans naam vergeten, maar hij beweerde, als “voedingsdeskundige”,  zonder blozen dat brood dat zoveel perbamaat als bewaarmiddel bevat dat het in weken niet beschimmelt, de beste keuze van brood is die we kunnen maken in de supermarkt.

Dit natuurlijk volgend op een reportage door iemand die zich “journalist” noemt en die ook weer nietsvermoedende voorbijgangers confronteerde met de aanblik van verschillende soorten brood die wekenlang onder een glazen stolp hadden kunnen beschimmelen.

En nu dus de reportage over “de 10 gezonde voedingsmythes” die op VTM in no time zouden worden doorprikt, gekoppeld aan zelfs een test die je op de “gezondheid.be” website van één of ander magazine, zou kunnen uitvoeren om te kijken of je jezelf vanaf nu als “voedingsdeskundige” zou mogen profileren…

Enkele voorbeeldjes:” …Wanneer je eet, ’s morgens of ’s avonds, maakt niks uit, want je lichaam heeft geen klok…” 

U gelooft niet dat een “deskundige” zoiets zou beweren? Wel, ik ook geloofde mijn eigen ogen en oren ook niet.

“Wetenschap” is voor mij het met open blik en enige nieuwsgierigheid kijken naar dingen en daar wat uit leren, liefst door de proef op de som te nemen. Liefst, voor het goede begrip, nadien gekoppeld aan enige poging tot verklaring van het “waarom”…

Dus, terug naar het tijdstip van eten… Zullen we de proef op de som nemen? Eet eens een week lang een lichte maaltijd om 18u en de week erna een copieuze maaltijd om 21.30u als je om 22u gaat slapen. Laat ons dan eens de evolutie van je gewicht en de kwaliteit van je slaap bekijken… 

Tweede “mythe” die zogenaamd zou worden doorprikt: “Veel water drinken is gezond.”

“Natuurlijk niet,” volgens Mullie, “want ons voedsel betaat al voor ¾ uit water en dus spelen we genoeg water binnen door het eten alleen.”

Het lijkt me een gezonde reflex om je dan de vraag te stellen “Is dat zo?” 

Gezien we evenveel voorstanders als tegenstanders van voldoende hydrateren zullen vinden lijkt me de meest voor de hand liggende optie: Probeer beide houdingen eens uit gedurende een week of 3: 3 weken lang bij je “gewone voeding” ook anderhalve liter gezond water drinken per dag en 3 weken lang alleen droge boterhammen, droge corn flakes en zo eten en dan kijken welke van beiden je je het beste gevoel geeft…

De moeilijkheid is dat er vandaag veel meer mensen zijn met een mening dan mensen met kennis van zaken.

Een cursus van een verlengd weekend gegeven door één of ander bedrijf volstaat om jezelf een “deskundige” of “expert” te noemen en als je dan voldende media connecties hebt komt je mening, die niet noodzakelijk gestoeld is op enige kennis, nog heel uitgebreid aan bod ook…

Mijn advies/mening (enige zelfspot en relativering is altijd gezond): wees je eigen barometer, onderzoek zelf wat voor JOU het beste voelt en laat je liefst zo weing mogelijk bij de neus nemen door mooie commerciële praatjes van één of andere “deskundige”…

Stef

Herbatheek Gent: http://www.herbatheekgent.be