Ouder worden zonder je ouder te voelen: daar helpt ook de wetenschap bij met een stukje tijdloosheid. In ons boek MIDLIFE KICK praten we met pro-agingexpert Ann Beliën, zij werkt aan een pil die veroudering vertraagt, die kwalen en duidelijke tekenen van een verouderend lichaam nog een (lange) tijd uitstelt.

Terwijl wetenschappers nog volop debatteren over onze maximale levensduur (is honderdvijfentwintig jaar de absolute grens of is de eerste mens die honderdvijftig jaar wordt, al geboren?), en half Hollywood en Silicon Valley miljoenen investeren in grootse anti-agingprojecten, is de Belgische Ann Beliën – doctor in de biomedische wetenschappen met een lange carrière bij een bekend farmaceutisch bedrijf – ervan overtuigd dat zij binnen de vijf jaar met een pil kan uitpakken die de veroudering effectief vertraagt. Haar bedrijf Rejuvenate-Biomed wil twintig gezonde jaren aan ons leven toevoegen. Mooi detail: Ann richtte haar bedrijf op in 2017, het jaar waarin ze vijftig werd. ‘Vijftig worden was voor mij een opluchting: geen prestatiedruk meer, eindelijk had ik genoeg ervaring om te doen wat ik graag doe en aan mijn droom van een eigen bedrijf te beginnen.’

In welke richting zoek je een middel tegen veroudering?

Ann Beliën: ‘We speuren de wetenschappelijke literatuur en medische databases af om bestaande medicijnen te herbekijken. We zoeken naar gegevens die aantonen dat bepaalde geneesmiddelen die al op de markt zijn, een positieve invloed hebben op het verouderingsproces. Oorspronkelijk werden deze producten niet ontwikkeld als antiverouderingsmiddel, maar we hebben gemerkt dat hun werkingsmechanisme het verouderingsproces wel kan beïnvloeden. Doordat we werken met bekende en toegelaten medicijnen, winnen we veel tijd, we hoeven immers geen veiligheidsstudies meer te doen. Op dit moment hebben we één belangrijke kandidaat, drie andere producten zitten nog in een heel vroege fase. Om welke middelen het gaat, kunnen we voorlopig niet zeggen; we zijn volop bezig met het verzamelen van data en de patentaanvragen lopen nog.’ 

Op welke manier grijpen deze geneesmiddelen in op het verouderingsproces?

AB: ‘Onze cellen hebben in principe veel mogelijkheden om zichzelf te corrigeren, maar verliezen die capaciteit bij het ouder worden. Zo geraken we opgezadeld met verouderde cellen die onvoldoende duide- lijk met elkaar en met hun omgeving kunnen communiceren. Als we jong zijn, verwijdert en vervangt ons lichaam de cellen die niet meer goed functioneren. Maar door die verstoorde “celcommunicatie” als we ouder worden, raakt ons lichaam in de war: de onduidelijke signalen die deze cellen doorsturen, leiden tot een verstoring van ons immuunsysteem, dat constant onder druk staat. De geneesmiddelen die wij ontdekken, werken in op de cellen en kunnen hun zelfcorrigerende vermogen verbeteren. De cellen krijgen dus een boost om zichzelf weer te herstellen en tot rust te komen. Eigenlijk repareren we niet de motor, maar verversen we de olie zodat de motor kan blijven draaien.’

Hoe oud zouden we daarmee kunnen worden?

AB: ‘Wij willen het verouderingsproces vertragen door de schade zo veel mogelijk te beperken. Ik geloof niet dat je de veroudering volledig kunt tegenhouden, laat staan kunt terugdraaien, maar we kunnen wel proberen om de start van chronische ouderdomsziekten te verleggen van vijfenzestig naar vijfentachtig jaar. Zo verlengen we het gezonde deel van ons leven met twintig jaar. We gaan dus niet per se langer leven, maar wel langer gezond leven. Hoe oud kunnen we worden? Het antwoord op die vraag is niet onze eerste doelstelling, maar ik geloof wel dat we op termijn een gemiddelde leeftijd van honderd of honderdtwintig halen. Ook bij die leeftijd is het de bedoeling om zo lang mogelijk gezond te blijven. Het is een extra uitdaging, maar ik geloof dat dit op termijn kan. De wetenschap boekt veel vooruitgang.’

Je stelt dat dertigplussers de ideale doelgroep zullen zijn. Maar wat mag je als vijftigjarige nog van de ‘verouderingsvertragende medicijnen’ verwachten?

AB: ‘Ook hier geldt “beter laat dan nooit”. We weten nog niet hoeveel impact dit geneesmiddel kan hebben op vijftigers, maar ik hoop dat dit nog beduidend zal zijn. Op je vijftigste is het verouderingsproces wel al ingezet, maar op die leeftijd heb je nog geen gevorderde ouderdomsziekten. Theoretisch moet het dus zeker nog kunnen. Aan ons om dit in de praktijk te bewijzen. En ja, ik zal het middel zeker ook zelf nemen.’ 

Zie je elders nog andere veelbelovende anti-agingmiddelen of therapieën?

AB: ‘Het laatste jaar zijn heel wat bedrijven gestart met een wat andere aanpak, zij zitten echter nog in een vroeg onderzoeksstadium. Zo wordt er bijvoorbeeld gezocht naar een manier om verouderde, losgeslagen cellen te verwijderen. Of op welke manier we de aanmaak van nieuwe cellen kunnen stimuleren. Sommigen onderzoeken hoe je foutieve eiwitten kunt verwijderen. Of hoe je eiwitten, die een rol spelen bij de energiehuishouding van de cellen, kunt beïnvloeden met nieuwe moleculen.

Er zijn ook bedrijven die testen hoe we de telomeerlengte, een soort ‘beschermkapje’ van ons DNA dat in kwaliteit afneemt naarmate we verouderen, kunnen beïnvloeden. Allemaal heel interessante pistes, maar we zullen nog minstens tien tot vijftien jaar geduld moeten hebben tot daar ook veilige producten voor gezonde mensen uit voortkomen.’

Is er iets wat we zelf kunnen doen, maar waar we misschien niet aan denken? Of blijven het de klassiekers?

AB: ‘Met geneesmiddelen kunnen we een aanzienlijke bijdrage leveren, maar een deel van de verantwoordelijkheid ligt nog steeds bij jezelf. Gezond eten en bewegen blijven uiteraard heel belangrijk. Je hoeft zeker niet extreem te sporten of constant te diëten, want dat is juist ongezond. Beweeg binnen je eigen grenzen en eet voldoende gevarieerd. Waar nodig houd je het best ook rekening met de mogelijke gezondheidsrisico’s die je loopt door je genetische structuur. Niet te onderschatten is ook je gemoedstoestand: zorg dat je gaat voor wat je gelukkig maakt!’

UIT ONS BOEK MIDLIFE KICK, DE KRACHT VAN HET NIEUWE OUDER WORDEN. MEER LEZEN? CHECK VOOR ALLE INFO: WWW.MIDLIFEKICK.BE